Veel mensen kennen de heilige lotus van vakanties naar het verre Oosten waar deze imposante bloemen menig waterkant en bloempot sieren. Heilig worden deze lotus genoemd doordat ze in vieze stinkende modder groeien maar hun bloemen en ook de bladeren zijn van absolute schoonheid en water en vuil afstotend.
Het is de wilde roze soort Nelumbo nucifera die van oorsprong voor komt in het verre Oosten. Van Zuid Rusland tot in India en van Pakistan tot in Japan. Ze worden daar ook gegeten. Zowel de jonge bladeren, bloemen, zaden maar ook de wortelstokken worden geconsumeerd.
Amerika
In Noord-Amerika komt de andere wilde soort lotus voor. Deze heeft een zacht gele tot roomkleur. Deze soort heet de Nelumbo lutea en werd al door de indianen gebruikt als geneesmiddel.
Door velen wordt gedacht dat de lotus een waterlelie is of in ieder geval er een familielid van. Dat is absoluut niet zo. De lotus heeft zichzelf zo aangepast vanuit een onverwachte hoek van planten. Zijn nauwste verwanten zijn onder andere de plataan (boom) en de protea (struik). Tot de laatste ijstijd zou er zelfs nog een derde soort lotus zijn geweest die ook in Europa heeft gegroeid maar dus door de ijstijd is uitgestorven.
Zijn uiterlijk kenmerken
De lotus is een plant die groeit langs de oever, ongeveer net zo als riet of beter gezegd als lisdodde. Ze groeien niet zoals een waterlelie midden in het water.
De wortelstokken woekeren door de modder heen en zorgen voor de stevigheid. Vanuit de wortelstokken worden dan de eerste bladeren omhoog gestuurd in het voorjaar en deze eerste bladeren zullen drijvend zijn. Op de diepere stukken zullen de bladeren zelfs alleen drijven. Als de plant eenmaal voldoende kracht heeft opgebouwd zal deze ook bladeren de lucht in sturen en dus de zo kenmerkende zwevende bladeren maken. Meestal duurt het dan nog een paar weken voor de eerste bloemknoppen ook zullen verschijnen boven het blad.
Één bloem bloeit ongeveer vier dagen. Ze ruiken heerlijk naar ouderwetse zeep en per cultivar kan de geur verschillen. Na de bloei zal de bijzondere vrucht gaan zwellen en de zaden zullen afrijpen. Geheel rijp zal de vrucht naar beneden knikken en zijn zaden in het water laten vallen.
Als de dagen in de herfst weer korter worden en het kouder wordt, zie je dat de lotus al in winterslaap zal gaan. Wachtend tot de eerste warme dagen zich weer melden in het nieuwe jaar, zullen de wortelstokken in de koude, vieze en vooral stinkende modder rustig wachten. Om vervolgens in de zomer weer te stralen.
